Cześć wszystkim, nazywam się Lubik Kislyuk i pracuję w firmach produktowych od ponad 5 lat. W moim ostatnim artykule opowiedziałem o swoim doświadczeniu w budowaniu procesów biznesowych w transformującej się firmie produktowej. W tym artykule chciałbym omówić różnice między pracą analityka biznesowego w firmie produktowej i outsourcingowej.
Niezależnie od rodzaju firmy, analitycy biznesowi mają ten sam zestaw narzędzi i mindset. Istnieją jednak różnice między firmą produktową a outsourcingową, a teraz postaramy się je zrozumieć. Aby zachować strukturę, przyjrzyjmy się różnicom na kilka sposobów:
- Wywieranie wpływu na produkt
- Złożoność i jakość procesów
- Interakcja z klientem i przestrzeganie formalności
- Praca ze zmianami
Wywieranie wpływu na produkt
Produkt: Firmy produktowe pracują nad własnym produktem, co oznacza, że analityk, jeśli chce, może mieć ogromny wpływ na to, jak ten produkt będzie wyglądał i działał. Ważne jest, aby pamiętać, że nie chodzi tylko o możliwość uszczegółowienia wymagań, ale także o możliwość zaproponowania własnych funkcji. W dobrych firmach produktowych inicjatywa jest nie tylko z góry do dołu, ale także na odwrót, dzięki czemu funkcje sugerowane przez zespół programistów mogą pojawić się w produkcie lub może pojawić się nowy produkt.
Outsourcing: W outsourcingu analityk ma również możliwość wpływania na produkt, zwłaszcza gdy zespół outsourcingowy jest głęboko zanurzony w produkt klienta i pracuje nad nim od dłuższego czasu. Jednak wpływ ten będzie znacznie mniejszy niż w przypadku firmy produktowej, ponieważ klient przychodzi z gotowym pomysłem, a analityk biznesowy musi wyszczególnić to wymaganie i przełożyć je na zadania dla zespołu programistów. Pomysły, koncepcje, hipotezy – wszystko jest już sformułowane po stronie biznesu.
BA dopracowuje gotowe hipotezy, ustala z klientem, czy to jest to, co miał na myśli – i przekazuje je zespołowi programistów. A zespół programistów tworzy gotowy produkt: zamówione – zrobione.
Złożoność i jakość procesów
Produkt: W firmach produktowych procesy są zwykle bardziej złożone i często się zmieniają. Wynika to przede wszystkim z faktu, że pracując nad własnym produktem, firma nie tylko musi go zaprojektować, ale także reklamować, sprzedawać, wspierać itd. Innymi słowy, będziesz mieć więcej interesariuszy, a jeśli firma jest duża i dynamicznie się rozwija, interesariusze mogą się zmieniać, podobnie jak schematy ich interakcji.
Co więcej, role interesariuszy nie są tak jasne, jak w przypadku outsourcingu, więc jedną z istotnych kwestii dla analityka biznesowego w dużej firmie produktowej jest znalezienie odpowiednich osób:
- od których problem musi zostać „zebrany”;
- na które będzie miało wpływ rozwiązanie tego problemu
Ponieważ w firmie produktowej jest więcej pracowników, w procesach istnieje zjawisko zwane „korporacyjną piłką nożną”: analityk biznesowy idzie z problemem do jednego uczestnika – i otrzymuje odpowiedź: „To nie ja, to Kuba”. Analityk biznesowy idzie do Kuby, który przekierowuje go do kolejnej osoby i w ten sposób przechodzisz przez cztery lub pięć osób, a następnie wracasz do pierwszej osoby.
Kolejną rozrywką analityka jest praca z współzależnościami. W firmie produktowej, aby wdrożyć pewną funkcję, trzeba przeprowadzić badanie, aby upewnić się, że nie zepsuje ona innych funkcji lub procesów w innym dziale. W przypadku outsourcingu nie jest to problem analityka biznesowego, ponieważ kwestia ta jest rozwiązywana po stronie klienta: oblicza on, co należy zrobić, aby niczego nie zepsuć.
W firmie produktowej często można uczestniczyć w procesie, w którym widać co i komu zostało zepsute i sprawdzić, co w następnej iteracji należy wziąć pod uwagę, aby uwzględnić dodatkowe interesy innej strony. A czasem trzeba po prostu poszukać osób odpowiedzialnych za określone obszary, aby zrozumieć, jak z nimi współdziałać.
Outsourcing:
W firmie outsourcingowej jest mniej procesów, ponieważ marketing, sprzedaż, obsługa klienta itp. są po stronie klienta, ale jakość procesów będzie bardziej rygorystyczna, ponieważ między stronami występuje umowa prawna. Fakt, że procesy zlecane na zewnątrz są mniej liczne i bardziej stabilne, daje analitykowi możliwość dopracowania ich do bardzo wysokiego poziomu jakości (w firmie produktowej nie zawsze ma to sens, ponieważ procesy zmieniają się częściej niż można je dopracować).
Interakcja z klientem i przestrzeganie formalności
Produkt: W firmach produktowych klienci są wewnętrzni i nie są oddzieleni prawnymi warunkami umowy. Oznacza to, że wasza interakcja będzie bardziej nieformalna (w dobrym przypadku podział klient/wykonawca jest fikcyjny, ale w rzeczywistości będziecie działać ręka w rękę). Możesz pokazać klientowi wewnętrznemu „surowe” wersje i zmiany, a potem szczerze powiedzieć, że nie nadążasz za niektórymi rzeczami. Jest to ważne, ponieważ im częściej otrzymujesz informacje zwrotne, tym szybciej możesz dostosować kierunek rozwoju produktu. Trudność z produktem polega na tym, że może być wielu klientów, a twoje zasoby nie zawsze pozwolą ci zaspokoić wszystkie zainteresowane strony, więc musisz opracować i utrzymywać mechanizmy ustalania priorytetów, aby dla wszystkich było jasne, dlaczego zespół programistów wykonuje 80% zadań klienta A, a tylko 20% zadań klienta B.
Outsourcing: W outsourcingu klienci są zewnętrzni i istnieje umowa między wami. Nie bój się tego, po drugiej stronie są ludzie tacy jak Ty, ale nie wpadnij też w samozachwyt, ponieważ może to mieć negatywny wpływ na wizerunek Twojej firmy. Korzyści z outsourcingu są takie, że będzie mniej interesariuszy i nie będziesz musiał martwić się o priorytety, będą one negocjowane po stronie klienta.
Praca ze zmianami
Produkt: W firmie produktowej będziesz musiał dużo pracować ze zmianami. Można spędzić dużo czasu na uzgadnianiu wymagań dla danej funkcji, a potem przychodzi Product Manager i mówi: ” Byliśmy na konferencji, zobaczyliśmy, jak radzi sobie konkurencja, więc musimy to przerobić”. I wszyscy pójdą i to przerobią, ponieważ w produkcie ważne jest, aby szybko reagować na zmiany na rynku i dostosowywać plan rozwoju.
Outsourcing: W przypadku outsourcingu jest mniej pracy ze zmianami niż w firmie produktowej. Jeśli klient jest niezadowolony z czegoś po zaakceptowaniu wymagań, to raczej nie będzie nalegał na zmiany, a po prostu poprosi o zmianę funkcjonalności w następnej iteracji.
Oczywiście firmy pracujące w oparciu o umowy Time & Material są bardziej zorientowane na produkt niż w przypadku umów Fixed Price. W ten sposób zespół jest bardziej zanurzony w produkt, w to, co dzieje się po stronie klienta, oferuje więcej „dodatków” i jest zainteresowany zarabianiem więcej pieniędzy dla siebie i pozwalaniem klientowi zarabiać więcej.
Podsumowując
Analityk biznesowy w outsourcingu pogłębia swoją wiedzę „pionowo”, pracuje z Discovery, wymaganiami klienta – i powinien być w tym dobry. Procesy muszą być „dopracowane”, a jest to łatwiejsze w outsourcingu, ponieważ procesy są rzadziej zmieniane.
Analiza biznesowa w firmie produktowej to szersze pojęcie. BA może być dobry w wąskich tematach, ale generalnie nie musi zagłębiać się bardzo głęboko, ponieważ procesy w firmie produktowej ewoluują dynamicznie, np. pojawiają się nowe linie produktów. Nie ma czasu na doskonalenie procesów, bo zmieniają się one szybciej.
Ruch pracowników w firmie produktowej jest również dynamiczny: jednego dnia jesteś analitykiem biznesowym, a jutro product managerem w tym samym projekcie. Albo zostajesz BA w innym obszarze produktowym firmy. Wszędzie potrzebni są kompetentni ludzie, a jeśli manager przechodzi na wyższy poziom, z reguły pociąga za sobą swoich kompetentnych pracowników, którzy przyjmują nowe role.