Yurii Honcharuk – Senior Technical Business Analyst oraz Product Owner z ponad 8-letnim doświadczeniem w IT. Zaczynał karierę jako QA, a dziś kieruje zespołem analityków biznesowych, konsultuje, jest mentorem dla młodych BA i uczy zaawansowanej analizy biznesowej na kursie Supreme BA. Rozmawialiśmy z Yurą o tym, jak widzi rozwój kariery testerów we współczesnym IT.
Jakie masz wykształcenie i doświadczenie w IT?
Obecnie pracuję jako lider zespołu analityków biznesowych. Mam ponad 8 lat doświadczenia w IT ogólnie i ponad 5 lat w analizie biznesowej. Rozpocząłem karierę jako QA i rozwijałem się w tym kierunku od QA-Intern do Automation QA. Oznacza to, że przed przejściem na analizę biznesową zgromadziłem wiedzę techniczną, która pomogła mi rozwinąć karierę analityka biznesowego.
Dlaczego zdecydowałeś się przejść z QA do analizy biznesowej?
Nigdy nie miałem za cel rozwoju kariery jako QA z dalszym przejściem do analizy biznesowej. Gwiazdy po prostu się wyrównały i dostałem tę szansę. W mojej pracy miałem wówczas kierownika, który zaszczepił w mnie ciekawość i miłość do analizy biznesowej.
Projekt, w którym brałem udział jako QA, nie było BA i omawialiśmy z liderem i klientem potrzebę wprowadzenia takiego stanowiska. A ponieważ miałem dość duże doświadczenie w pracy jako tester w tym konkretnym projekcie – miałem zarówno wiedzę z tej dziedziny, zrozumienie, jak ten biznes działa oraz nawiązaną relację z klientem – przejście na stanowisko analityka biznesowego stało się więc kolejnym krokiem w rozwoju kariery. Oczywiście w tym samym czasie dużo się uczyłem i zagłębiałem w analizę biznesową, ale było to dla mnie ciekawe wyzwanie.
Gdybyś mógł cofnąć się w czasie, czy nadal wybrałbyś analizę biznesową?
Zdecydowanie chciałbym zająć stanowisko analityka biznesowego i rozwijać się w ten sposób. Podoba mi się to zajęcie, które mam teraz. Jeśli mówimy ogólnie o IT, to pozwala ono na pracę w szerokim zakresie obowiązków i wiąże się z ciągłym rozwojem, co mnie najbardziej w tym wszystkim pociąga. I właśnie w analizie biznesowej widać to wyraźnie, ponieważ każdy nowy klient, każdy nowy projekt to coś wyjątkowego, bo tu trzeba zrozumieć, rozgryźć, zaproponować nowe rozwiązanie, które w krótkim czasie zaspokoi potrzeby biznesowe i rozwiąże problemy użytkownika końcowego.
Kiedy przeszedłeś na stanowisko analityka biznesowego, z jakimi trudnościami się spotkałeś i jakiej wiedzy Ci brakowało w porównaniu do pracy jako QA?
W tym miejscu warto zaznaczyć, że zadania analityka biznesowego może wykonywać dowolna osoba w projekcie. A ja, jako QA w projekcie, w którym nie było analityka biznesowego, wykonywałem pewne zadania, nawet nie wiedząc, że jest to zadanie BA. Dla przykładu jest to praca z wymaganiami, bo potrzebowałem przetestować produkt i rozwijaną przez nas funkcjonalność, a także komunikacja z klientem, gdzie dowiedziałem się jak to wszystko ma działać i co chcemy w efekcie uzyskać Są to główne zadania analityka biznesowego.
Oczywiście, na początku brakowało mi dogłębnej wiedzy z zakresu analizy biznesowej. I to było główne wyzwanie — zrozumieć tę rolę i to, jakie obowiązki się z nią wiążą. Bardzo mi pomógł mój kierownik, który w przeszłości sam był BA – stał się on moim mentorem. Były też wewnętrzne kursy z analizy biznesowej, dodatkowo samodzielnie wyszukiwałem, czytałem, oglądałem informacje i starałem się od razu zastosować je w praktyce. Suchą teorię trudno zrozumieć, ale jeśli przećwiczysz ją na prawdziwym przypadku, łatwiej i szybciej się jej nauczysz.
Panuje pogląd, że testerom łatwiej jest zabłysnąć w BA niż na przykład programistom czy nawet analitykom biznesowym spoza branży IT. Na ile się z tym zgadzasz i dlaczego?
Wydaje mi się, że wszystko jest sprawą indywidualną. Mogę jednak powiedzieć z całą pewnością, że dla QA przejście do analizy biznesowej jest logiczną ścieżką w rozwoju kariery. Dużo komunikują się z klientami, testują funkcjonalność, dobrze rozumieją produkt i piszą dokumentację. Mimo, że jest to dokumentacja testowa, to nadal stanowi ona część dokumentacji ogólnej, która pomogła mi także np. w opisaniu wymagań. Oczywiście, jest więcej zalet niż wad.
Jeśli mówimy o, to oni też mają wiele wspólnego z analitykami biznesowymi – pracują z wymaganiami, trochę od drugiej strony i z innej perspektywy, ale nadal mają wspólny obszar zainteresowań. Dlatego nie sądzę, żeby były tu jakieś wielkie trudności – wszystko jest kwestią indywidualną i zależy od tego, jak bardzo ktoś się tym interesuje i w jakim stopniu zależy mu na rozwoju w tym obszarze.
Z jednej strony, jeśli jesteś dobry jako QA, to masz odpowiednie przygotowanie techniczne i już wiesz, jak działa IT, jak wygląda pełny cykl tworzenia oprogramowania i jak najlepiej zaoferować klientowi opracowanie rozwiązania. Z drugiej strony skupiasz się także na użytkownikach końcowych, co jest dość istotne, ponieważ testujesz funkcjonalność z perspektywy użytkownika.
W jaki sposób umiejętności QA pomogły Ci osobiście rozwinąć się w karierze BA na stanowisko Team Lead?
- Zrozumienie sposobu działania IT i SDLC (cykl rozwoju oprogramowania). Miałem solidną wiedzę o tym, jakie są etapy rozwoju i kto jest zaangażowany w który etap.
- Dbałość o szczegóły. Jako QA dużo pracowałem z dokumentacją i testowaniem. A w pracy BA czasem trzeba wspiąć się na poziom helicopter view, żeby zobaczyć cały obraz, a czasem trzeba zejść na ziemię, żeby dotrzeć do szczegółów.
- Komunikacja z klientami i zespołem. Jako QA miałem stały kontakt. Jest to także integralna praca każdego analityka biznesowego.
- Posiadanie wykształcenia technicznego. Pomaga także w komunikacji z klientami, kiedy można od razu zaproponować rozwiązanie lub wizję jego wdrożenia. W ten sam sposób można znaleźć wspólny język z programistami, gdy mówicie o implementacji jakiejś funkcjonalności.
- Zarządzanie dokumentacją. Testerzy spędzają dużo czasu na tworzeniu dokumentacji testowej, podobnie jak analitycy biznesowi dokumentują wymagania. Taka struktura bardzo ułatwia pracę BA.
- Myślenie krytyczne i systemowe. Co pomaga lepiej rozbić problem na kawałki, a następnie stworzyć z nich pełny obraz i rozwiązanie.
Dlaczego testerzy powinni uczyć się technik i podejść do analizy biznesowej IT i zbierania wymagań, nawet jeśli nie planują zmiany zawodu?
Na pewno nie będzie to zbyteczne, bo każdy tester musi zrozumieć sytuację, w której pracuje. Na przykład, kiedy pracowałem w dziale QA, nie mieliśmy analityka biznesowego w projekcie i musiałem sam ustalić wymagania, aby przetestować produkt, aby zrozumieć, czego naprawdę chciał klient. Dlatego przyda się to w Twojej pracy QA i zyskasz wiedzę specjalistyczną. Zrozumiesz, jak właściwie podejść do odkrywania i gromadzenia wymagań, a co za tym idzie, lepiej zbudować strategię testowania.
Poznasz także, z jakimi rodzajami dokumentacji pracują analitycy biznesowi, oraz lepiej zrozumiesz, jak i kiedy używać ich do testowania. Być może będziesz musiał sam stworzyć wymagania i zapoznasz się z podstawowymi technikami i metodologiami analizy biznesowej. Z pewnością będzie to szybki impuls w karierze QA.
O ile wzrasta wartość testera posiadającego co najmniej podstawowy zestaw umiejętności BA?
Jeśli zostanie to odpowiednio przekazane pracodawcy i będzie umiał udowodnić wartość nowych umiejętności dla firmy lub klienta, to z pewnością będzie to miało pozytywny wpływ na poziom wynagrodzenia.
Jakie trudności mogą pojawić się przy przejściu na stanowisko analityka biznesowego i jak je bezboleśnie pokonać?
W ogóle nie będzie jasne, od czego zacząć. Ponieważ kiedy jesteś specjalistą QA, dostajesz zadanie testowe, podejmujesz się go i testujesz. Rozpoczynając pracę jako analityk biznesowy, nie wiesz, za co się wziąć. I tutaj bardzo ważne jest, aby BA był proaktywny, okazywał zainteresowanie, zadawał pytania. Ponieważ rzadko kiedy przychodzą do ciebie i mówią ci, co masz robić. Sam musisz zrozumieć, od czego zacząć i do kogo się zwrócić, aby zebrać, udokumentować i zweryfikować wymagania. To będzie najtrudniejsze na początku kariery BA. Aby jednak przeżyć to możliwie bezboleśnie, warto pogłębić zrozumienie wszelkich obowiązków analityka biznesowego i jego działalności na każdym etapie rozwoju produktu. Bardzo pomoże to w zastosowaniu teorii w praktyce i ukształtuje wizję dalszego rozwoju w zawodzie.
Kilka wskazówek dla obecnych QA, którzy są już w trudnej sytuacji i patrzą w stronę Analizy Biznesowej
- Przeczytaj książkę „Software Requirements” Carla Wiegersa. Zapewni solidną bazę i zrozumienie specyfiki zawodu oraz głównych zadań analityka biznesowego, a także ustrukturyzuje już istniejącą wiedzę, którą posiadasz z doświadczenia QA.
- Zacznij czytać specjalistyczne artykuły i bierz udział w otwartych webinarach, podczas których omawiane są kluczowe zadania i narzędzia pracy analityka biznesowego, czym się zajmuje i czego się od niego oczekuje.
- Znajdź swojego mentora, omów wszystkie swoje pytania z ekspertem i uzupełnij luki.
- Przedyskutuj z kierownikiem możliwość płynnego przejścia na stanowisko BA i stopniowo rozpocznij wdrażanie pierwszych kroków analizy biznesowej: komunikuj się z klientem, zbieraj i dokumentuj wymagania, omawiaj je z zespołem technicznym.